Większość osób, zarówno przedsiębiorców, jak i zwykłych obywateli, spotyka się z koniecznością płacenia podatków. Jednak czy wiesz, że istnieje coś takiego jak rezydencja podatkowa? Czym jest i jakie są związane z tym korzyści? W tym artykule poznamy tajemnice rezydencji podatkowej i przedstawimy wszystko, co warto o niej wiedzieć.
Rezydencja podatkowa – co to jest?
Rezydencja podatkowa odnosi się do statusu podatkowego osoby lub firmy w danym kraju. Oznacza to, że dany podmiot ma obowiązek wypełnienia zobowiązania podatkowego w kraju, w którym odprowadza podatki. Wpływ na ustalenie miejsca zamieszkania dla celów podatkowych będzie miało wiele czynników takie jak miejsce zamieszkania, miejsce rejestracji firmy i inne czynniki związane z działalnością gospodarczą oraz powiązaniami prywatnymi – każdy kraj ma w tym zakresie własne regulacje.
Rezydencja podatkowa jest ważnym zagadnieniem zarówno dla osób fizycznych, jak i dla przedsiębiorców. Uzyskanie w danym kraju rezydencji podatkowej pozwala na skorzystanie z różnych korzyści podatkowych, uniknięcie podwójnego opodatkowania i w zminimalizowaniu obciążeń podatkowych.
Polska rezydencja podatkowa – komu jest przyznawana?
Osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania na terytorium Polski, jeżeli posiada ośrodek interesów życiowych w Polsce (centrum interesów osobistych lub gospodarczych) lub przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Spełnienie któregoś z powyższych warunków wystarczy, aby urząd skarbowy miał prawo wymagać w naszym kraju rozliczenia podatkowego. Warto bliżej przyjrzeć się terminowi ośrodek interesów życiowych – uznawane jest to przez Ministerstwa Finansów za posiadanie ścisłych powiązań osobistych lub gospodarczych z naszym krajem.
Jako centrum interesów gospodarczych uznaje się miejsce, z którym posiadamy ścisłe powiązania ekonomiczne – miejsce wykonywania działalności zarobkowej, główne źródła dochodów podatnika, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, posiadane kredyty czy konta bankowe.
Interesy osobiste, należy interpretować jako powiązania osobiste z danym miejscem takich jak więzi rodzinne, towarzyskie, wszelka aktywność społeczna, kulturalna czy sportowa.
Certyfikat rezydencji podatkowej
Zgodnie z art. 5a.21. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, każdemu rezydentowi podatkowemu w Polsce może zostać wystawiony certyfikat podatkowy. Ten dokument to: „zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika”. Wniosek o jego wydanie (formularz CFR-1) należy złożyć w formie tradycyjnej papierowej lub elektronicznie do właściwego urzędu skarbowego i uiszczenie opłaty w wysokości 17 zł. Na formularzu należy podać szczegółowe dane podatnika, powód, dla którego chcemy uzyskać potwierdzenie rezydencji, liczbę potrzebnych kopii oraz sposób odbioru. Czas oczekiwania na wydanie certyfikatu wynosi do 7 dni.
Kto powinien starać się o certyfikat rezydencji podatkowej? Będzie on potrzebny przede wszystkim przedsiębiorcom, prowadzącym interesy jednocześnie w Polsce, jak i poza jej granicami, a także podatnikom uzyskującym dochody w innym kraju w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania.
Co zawiera certyfikat rezydencji podatkowej?
Nie ma jasno określonego wzoru certyfikatu rezydencji podatkowej. Przede wszystkim powinny się tam znaleźć informacje, takie jak:
- dane podmiotu (miejsce zamieszkania lub siedziby, imię i nazwisko, nazwa firmy),
- data wydania dokumentu,
- informacja o okresie obowiązywania certyfikatu (nie jest to konieczne),
- zaświadczenie o miejscu siedziby lub miejscu zamieszkania dla celów podatkowych,
- dane organu wydającego.
Ile jest ważny certyfikat rezydencji podatkowej?
Certyfikat rezydencji podatkowej ważny jest przez okres 12 miesięcy od daty jego wydania – odnosi się on bowiem do konkretnego roku podatkowego. Dopiero po upłynięciu tego terminu musimy wnioskować o nowy dokument. Warto mieć jednak na uwadze, że w sytuacji, w której w okresie 12 miesięcy od dnia wydania dokumentu zmienimy miejsce zamieszkania dla celów podatkowych, to zobowiązani jesteśmy do udokumentowania tego nowym certyfikatem.
Rezydencja podatkowa – podwójne opodatkowanie
Każdego polskiego rezydenta podatkowego dotyczy nieograniczony obowiązek podatkowy – musi rozliczyć się z całego dochodu, niezależnie od tego, skąd pochodzi (zarówno dochód z Polski, jak i z zagranicy). Ważne jest, że większość krajów współpracuje ściśle z Polską w tych sprawach, przez co urząd skarbowy może sprawdzić, skąd pochodził nasz dochód. W tym celu składa się PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/ZG a sposób rozliczenia zagranicznych zarobków zależy od zawartej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
W przypadku opodatkowania zarobków z zagranicy stosowane są dwie metody regulujące konieczność zapłaty podwójnego podatku od tych samych przychodów – metoda wyłączenia z progresją i metoda proporcjonalnego odliczenia.
Kiedy obowiązuje metoda proporcjonalnego odliczenia zawsze mamy obowiązek wykazania zagranicznych dochodów w rocznym zeznaniu – niezależnie czy w Polsce uzyskaliśmy dochody. Oznacza to, że będzie on również opodatkowany w naszym kraju, ale odliczymy podatek wcześniej zapłacony za granicą.
W przypadku gdy obowiązuje metoda wyłączenia z progresją, rozliczenie jest konieczne wyłącznie, gdy osiągnęliśmy dochód także w Polsce. Zagraniczne zarobki nie będą podlegać opodatkowaniu, ale posłużą na ustalenia stopy procentowej, zgodnie z którą ustalony będzie podatek od dochodów w Polsce.
Dokładną listę państw, z którymi Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania i jaką metodę rozliczenia one przewidują, możesz sprawdzić w naszym innym artykule – Podwójne opodatkowanie – jakie kraje są na liście?
Jeżeli mieszkasz w Polsce, to dochód z innych krajów musisz rozliczyć z naszą skarbówką – jeżeli chcesz tego uniknąć, konieczna będzie zmiana rezydencji podatkowej.
Status rezydencji podatkowej – jak zmienić?
Wiele osób pracujących za granicą chce zmienić rezydencję podatkową, aby nie podlegać obowiązkowi rozliczenia podatku dochodowego w Polsce. W ten sposób nie będzie konieczności składania deklaracji w urzędzie skarbowym w naszym kraju – jak to zrobić?
Nie da się tego zrobić, składając tylko jeden formularz w urzędzie – w zależności od państwa należy spełnić szereg wymagań w celu przyznaniu statusu rezydenta podatkowego w wybranym kraju z jednoczesną utratą go w Polsce. Często trudno udowodnić, że z naszym krajem nie łączy nas już żadna więź – czy to gospodarcza, czy prywatna.
Tak jak pisaliśmy wyżej, głównym wyznacznikiem jest miejsce zamieszkania, więc przebywanie wraz z rodziną w innym państwie sprawi, że tamtejsze organy podatkowe z pewnością przyznają nam rezydenturę podatkową – często wymagane będą jednak dodatkowe elementy takie jak meldunek, nadany numer podatkowy czy pochodzenie większości dochodów z danego kraju.
Jeśli chcesz zmienić rezydencję podatkową, warto zgłosić się po fachową poradę do wyspecjalizowanych doradców. Podpowiedzą Ci oni, jakie podjąć kroki i które rozwiązanie będzie najkorzystniejsze w Twojej sytuacji. Zapraszamy do zapoznania się z naszym rankingiem biur rachunkowych – zawarliśmy w nim najlepsze polskie firmy posiadające doskonałe opinie wśród klientów.